PROGRAM W SEMESTRZE ZIMOWYM 2020/2021
21 X 2020 (środa), godz. 9.00-10.00. Uzdrowiska w Polsce i na świecie. Znaczenie dla rozwoju ruchu turystycznego – dr hab. Katarzyna Podhorodecka
Turystyka medyczna cieszy się coraz większą popularnością na świecie. Polskie uzdrowiska są doceniane nie tylko przez polskich turystów, ale również przez cudzoziemców. Podczas wykładu zostanie ukazane znaczenie ekonomiczne tego segmentu turystyki, potencjał jego dalszego rozwoju, a także zostanie wskazane w jaki sposób budować markę turystyczną w oparciu o zasoby naturalne (np. wody mineralne, czyste powietrze i mikroklimat sprzyjający leczeniu). Poruszony zostanie także wątek jak rozwijać turystykę uzdrowiskową podczas pandemii COVID-19.
29 X 2020 (czwartek), godz. 10.00-11.00. Kraj Basków. Przyroda i człowiek – dr Agnieszka Sosnowska
Kraj Basków to wspólnota autonomiczna położona w północnej części Hiszpanii. To miejsce, gdzie Góry Kantabryjskie zanurzają się w wodach Zatoki Biskajskiej. W przeszłości był to obszar zamieszkiwany głównie przez rybaków, pasterzy i górników. Obecnie jest najlepiej rozwiniętym gospodarczo regionem Hiszpanii. Pomimo tego rytm życia mieszkańców nadal wyznacza przede wszystkim niesamowita przyroda. W trakcie wykładu dowiedzą się Państwo kim właściwie są Baskowie. Będzie mowa o ich języku, kulturze i tradycjach. Ale poznacie też historię nigdy nieuruchomionej elektrowni atomowej w Lemoiz, ikurinni oraz znanego obrazu Pablo Picassa. A wszystko to w scenerii wapiennych gór, fliszu i riasowych wybrzeży.
12 XI 2020 (czwartek), godz. 9.00-10.00 Zamki jak Polska długa i szeroka – od piastowskich i krzyżackich warowni po współczesne pseudozamki – dr Piotr Kociszewski
Od średniowiecza zamki budowano w punktach strategicznych, miejscach najtrudniejszych do zdobycia, a także w posiadłościach możnowładców. Dziś budowle te – w zależności od ich stanu – można uznać za spuściznę dziejów, a niektóre – objęte odpowiednią opieką konserwatorska, lub wręcz działające jako atrakcje turystyczne – za cel wypraw tysięcy turystów. Niezależnie więc od historii i stanu aktualnego jedno jest pewne – zamki od dawien dawna przyciągały ludzki wzrok i rozbudzały emocje.
Zapraszamy na wspólną wędrówką śladem zamków, z ukierunkowaniem geograficznym – na ich ulokowanie przestrzenne i przez to być może różnice w poszczególnych częściach Polski. Przed nami zatem: krzyżackie warownie, najpiękniejsze Orle Gniazda, śląskie rezydencje obronne, warownie na błoniach Mazowsza i wreszcie strażnice w chmurach …
19 XI 2020 (czwartek), godz. 10.00-11.00. Co z tą wodą? – dr Jarosław Suchożebrski
Postępujące zmiany klimatu budzą coraz większy niepokój o zasoby wodne. Czy grozi nam jej brak i wojny o wodę? A może czekają nas katastrofalne powodzie? Czy możemy się przed tym jakoś ochronić? A może musimy pogodzić się z katastroficznymi wizjami przyszłości? Na wykładzie przyjrzymy się naukowym prognozom dotyczącym przyszłości zasobów wodnych na Ziemi. Zobaczymy też przykłady adaptacji do skutków zmian w obiegu wody, zarówno w skali globalnej, jak i lokalnej. Zastanowimy się też, czy sami możemy coś zrobić …
26 XI 2020 (czwartek), godz. 10.00-11.00 Geopolityka w praktyce – czy Polska jest krainą przejściową czy pomostową? – prof. dr hab. Marcin W. Solarz
Podczas wykładu omówione zostaną geograficzne uwarunkowania położenia międzynarodowego Polski i ich wpływ na losy naszego państwa. Słuchacze zdobędą wiedzę na temat polskich koncepcji geopolitycznych i dowiedzą się, czy istnieje związek między położeniem Polski a kształtem polskiej polityki zagranicznej, naszym poparciem dla poszczególnych państw świata czy nawet pochodzeniem słów w języku polskim. Wykład prowadzony w ramach działań w projekcie „Geograficzno-polityczny atlas Polski. Polska w świecie współczesnym: perspektywa 2022” realizowanym na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych UW ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Biurem Programu Niepodległa. Celem Projektu jest przygotowanie zaktualizowanego i poszerzonego II wydania „Geograficzno-politycznego atlasu Polski”, a także budowanie świadomej i aktywnej społeczności entuzjastów geografii politycznej Polski poprzez działania edukacyjne i popularyzatorskie, przeznaczone dla młodzieży i nauczycieli.
10 XII 2020 (czwartek) godz. 10.00-11.00. Zagrożenie naturalne, klęska żywiołowa, katastrofa – dr Dorota Rucińska
Podczas spotkania, zastanowimy się wspólnie nad zasadnością stosowania różnych pojęć znanych nam z mowy potocznej, jak i z poważnych książek naukowych: zagrożenie naturalne, klęską żywiołowa oraz katastrofa. Wędrując po świecie możemy zetknąć się z różnymi zagrożeniami naturalnymi. Niektóre z nich mogą być także zagrożeniem dla naszego zdrowia, życia lub dobytku, nawet na naszym rodzimym podwórku. Czy radzimy sobie z potęgą natury jako globalna i lokalna społeczność? Co możemy zrobić dla własnej ochrony i bezpiecznego rozwoju gospodarczego regionu lub gminy? To kluczowe pytania naszego spotkania.
22 I 2021 (piątek), godz. 10.00-11.00. Zmiany granic Polski i kształtowanie się terytorium państwa w ujęciu historycznym – dr Krzysztof Górny
„Tysiącletnie istnienie Polski dowodzi, że Polska nie jest ani dziełem przypadku, ani też nie jest efemerydą. (…) Rzut oka na mapę Europy wskazuje, że Polska to wielka rzecz” – Eugeniusz Romer
Zbliżająca się 150-ta rocznica urodzin wielkiego geografa i kartografa Eugeniusza Romera jest wspaniałą okazją by przyjrzeć się zmienności granic Polski. Profesor Romer był bowiem jednym z architektów granic międzywojennej Polski. Ponad pół wieku później, w latach 1989-1993 Polska jako jedyny kraj – być może w dziejach świata – zmieniła wszystkich swoich sąsiadów nie prowadząc wojny i nie zmieniając granic. Jak więc zmieniał się przebieg granic naszego państwa w dziejach i jakie miało to skutki dla jego funkcjonowania? Jak kraj nad Wisłą wyglądał u zarania swych dziejów i jak wygląda dziś na tle sąsiadów, Europy i całego świata? Co wynika z porównania współczesnego terytorium Polski z jej kształtem terytorialnym w różnych okresach historycznych? W trakcie wykładu słuchacze poznają odpowiedzi na te i wiele innych pytań z zakresu geografii politycznej i historycznej Polski. Wykład prowadzony w ramach działań w projekcie „Geograficzno-polityczny atlas Polski. Polska w świecie współczesnym: perspektywa 2022” , realizowanym na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych UW ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Biurem Programu Niepodległa.
PROGRAM W SEMESTRZE LETNIM 2020/2021
24 II 2021 (środa), godz. 11.00-12.00. Dziedzictwo kulturowe Podlasia – w krainie otwartych okiennic, ale i w gościnie u Branickich – dr Piotr Kociszewski
Współczesne województwo podlaskie to region Polski wyróżniający się niesamowitym bogactwem kulturowym, głównie na skutek współistnienia przez wieki kultur, narodów i języków. Wartością kulturową Podlasia jest jednak także architektura, nierozerwalnie związana z historią regionu. Zapraszamy w wirtualną podróż śladem różnych ciekawych założeń architektonicznych. Odwiedzimy malowniczą Krainę Otwartych Okiennic w dolinie Narwi, poznamy krajobraz podlaskich miasteczek, ale nie zabraknie też wizyty na dworze historycznych właścicieli Białegostoku, Tykocina i Choroszczy, a więc w gościnie u Branickich poznamy ich założenie pałacowo-parkowe zwane “Wersalem Podlasia”.
18 III 2021 (czwartek) godz. 12.00-13.00. Geografia wyborcza Polski – czyli o preferencjach politycznych Polaków – mgr Magdalena Skorupska
Jak kształtują się wyniki wyborów w Polsce w ujęciu przestrzennym? Jak nasze preferencje wyborcze zmieniały się w czasie? I jakie wnioski możemy wyciągnąć poddając analizie mapy wyborcze? W trakcie wystąpienia omówione zostaną zagadnienia z zakresu geografii wyborczej Polski ze szczególnym uwzględnieniem frekwencji oraz wyników wyborów prezydenckich, parlamentarnych i europarlamentarnych w pierwszych dwóch dekadach XXI wieku.
26 III 2021 (piątek) godz. 10.00-11.00. Co nam dają satelity? – dr Marlena Kycko
Podczas wykładu zaprezentowane zostaną podstawy wykorzystania systemów satelitarnych do monitoringu środowiska; w pierwszej kolejności przedstawione zostaną podstawowe pojęcia oraz metody przetwarzania obrazów, następnie omówione zostaną popularne systemy (Landsat, Sentinel), które udostępniają bezpłatne dane obrazowe. Prezentacja konkretnych przykładów monitoringu środowiska zakończy wykład.
8 IV 2021 (czwartek) godz. 12.00-13.00. Świat w Polsce – czyli struktura narodowo-etniczna i wyznaniowa Polski – mgr Marta Raczyńska-Kruk oraz mgr Łukasz Karpecki
Jakie mniejszości narodowe, etniczne i wyznaniowe zamieszkują nasz kraj? Gdzie się koncentrują? Jakimi językami regionalnymi mówi się w Polsce? Jaka jest różnica między mniejszością narodową i etniczną? I w końcu – czy współczesna Polska różni się pod względem struktury narodowościowej i religijnej od swoich poprzedniczek? W czasie wystąpienia słuchacze nie tylko poznają współczesną strukturę narodowo-etniczną i wyznaniową Polski, ale także zrozumieją jej wpływ na funkcjonowanie państwa i zasób urzędowych nazw geograficznych w rożnych regionach naszego kraju.
15 IV 2021 (czwartek) , godz. 10.00-11.00. Ladakh – kraina wysokich przełęczy – dr Agnieszka Sosnowska
Ladakh to górzysty region położony w północnej części Indii, „wciśnięty” pomiędzy Chiny i Pakistan. Nazywany jest Małym Tybetem, gdyż to właśnie tam przetrwała kultura tybetańska. Świadczą o tym liczne gompy, stupy, murki mani i powiewające na wietrze flagi modlitewne. Ale jest to przede wszystkim kraina ośnieżonych szczytów i wysokich przełęczy, do której nawet dziś dotarcie nie zawsze bywa łatwe. Krajobrazy są bardzo surowe, ze względu na suchy klimat, ale pomimo tego lokalna ludność od wieków żyje i gospodaruje na tych terenach. W czasie prelekcji “zwiedzimy”Ladakh od żyznych dolin górskich, aż po szczyt sześciotysięcznika. Poznamy historię i geografię tego obszaru, lokalną ludność i jej obyczaje, będziemy również podziwiać przyrodę tej części najwyższych gór świata.
22.IV.2021 (czwartek) 10:00-11:00. Na styku hydrologii i ekologii – wybrane przykłady wpływu środowiska przyrodniczego na funkcjonowanie ekosystemów wodnych – dr Maksym Łaszewski
Warunki abiotyczne mają istotny wpływ na strukturę i funkcjonowanie ekosystemów strefy umiarkowanej. Podczas wykładu przedstawione zostaną przykłady znaczenia wybranych parametrów środowiskowych – będących przedmiotem badań hydrologicznych – w życiu organizmów wodnych. Zrozumienie interakcji pomiędzy środowiskiem abiotycznym i biotycznym jest bowiem szczególnie ważne w obliczu zmian klimatu, postępującej presji człowieka oraz wzrastającego stopnia przekształcenia ekosystemów.
Wykłady w roku akademickim 2020/2021 odbywały się w trybie zdalnym.